Wednesday, September 17, 2008
Today is the 144th Birth Anniversary of Anagarika Dharmapala :
A man with untiring spiritual effort
Lakshman JAYAWARDENE
Dharmapala spent in India about 40 years of his life of 69. He worked day and night for Buddhism revival in India. He enlisted the co-operation of
influential men in India and Asian
countries those days for this effort and succeeded in establishing a strong Buddhist presence in India.
Born on September 17, 1864 as Don David Hewavitharne, the Anagarika Dharmapala, who was instrumental in reviving Buddhism in India, also played a central role in changing the minds of Sri Lankan people and made them demand freedom. He was an evangelist, religion-revivalist, social reformer, freedom-fighter and journalist all in one.
Dharmapala was drawn towards the Theosophists at a very early age. That was when he was 14 and joined the S. Thomas’ College in Colombo in 1878. He came to learn about the Theosophical Society and its founders, Colonel Olcott and Madame Blavatsky. Dharmapala frequented to the Theosophical Society, questioning and learning about religions, their philosophy and theosophy, etc.
A delegation of Theosophists came to Sri Lanka in May, 1880. Meeting them in Colombo was an event of permanent delight to Dharmapala. He listened to the speech of Col. Olcott and lost no time in expressing his desire to join the Theosophical Society. Col. Olcott was prepared to admit him even though he was under-aged, for in Dharmapala he saw a mature and sharp mind that can understand non-material/out-of-world things. Sure he was cut out for a different role in the world. The young Dharmapala began to feel that his dreams of a higher life were beginning to come true. With the permission of his parents, Dharmapala left them to do full time work in Theosophical headquarters. He worked hard for the cause of Theosophists in Sri Lanka and enriched himself.
Dharmapala went back to Colombo and was always wailing about the condition of holy places of the Buddha in India. As a first step he founded Maha Bodhi Society on May 31, 1891. The Society stands today, for the preservation of the illustrious heritage that Buddhism has donated to the world. Having started originally with branches in India and several countries of Asia, now the Maha Bodhi Societies have expanded to Europe, United Kingdom and United States of America. The society now reaches to 117 centres of service in the world.
The most momentous landmark in the journey of Buddhism to the Western World was the participation of Anagarika Dharmapala in the World’s Parliament of Religion at Chicago in 1893. The fascinating, magnetic personality of Dharmapala created a tremendous impact., and his speech on Buddha stirred the religious leaders assembled there.
After the first 25 years which he spent in Sri Lanka, Dharmapala was to live another 44 years. He spent some 90% of that period living abroad. He travelled around the world five times, visited Japan on four occasions.
In 1925 and 1926, he toured Europe and the United States before spending a considerable time in London where he established the first Buddhist temple of Europe in 1926. He never settled anywhere (except India) very long, and in a sense he did not live “abroad” at all.
His journal the Maha Bodhi, published his travel schedules and his visits so that his followers in Sri Lanka, India, Burma, Japan and the West could reach him.
Dharmapala spent in India about 40 years of his life of 69. He worked day and night for Buddhism revival in India. He enlisted the co-operation of influential men in India and Asian countries those days for this effort and succeeded in establishing a strong Buddhist presence in India.
Anagarika Dharmapala was a great patriot, who loved his country and t he Sinhala nation. For a brief period he was arrested by the British rulers and detained for five years in prison in Calcutta. He loved his religion and his people more. Both were so endangered to the point of extinction in the island that he had to concentrate all his efforts and energy on saving them. No other community or religion faced such a dire threat.
Yet his outlook was international. He was truly a world figure.
Anagarika Dharmapala died on April 29, 1933 at Saranath, Benares, India as Venerable Sri Devamitta Dhammapala. His last words are “Let me die soon, let me be reborn... I would like to be reborn twenty five times over or more times in India so as to spread the Buddha’s Dharma.” Dharmapala and his mission are of the greatest relevance to the modern world.
Dharmapala was a man with a vision, was born to carry out a greater mission, an inspiring person who carried out social reforms and religious activities simultaneously in two different countries - Sri Lanka and India.
The writer is the President of Anagarika Dharmapala Foundation (India)
Wednesday, September 17, 2008
the 144th Birth Anniversary of Anagarika Dharmapala
Thursday, September 11, 2008
ဘက္ဟမ္းဇနီးေမာင္ႏွံ ဗုဒၶဘာသာဝင္အျဖစ္ခံယူ (planet new)
11th Sept,
ေဒးဗစ္ဘက္ဟမ္းႏွင့္ ဗစ္တိုးရီးယားဘက္ဟမ္းတို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အျဖစ္ ခံယူလိုက္ေၾကာင္းသိရသည္။
အေမရိကန္ႏို္င္ငံ ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိစ္ၿမိဳ႕ေတာ္တြင္ သားသံုးဦးႏွင့္အတူေနထိုင္လ်က္ရွိေသာ ဘက္ဟမ္းတို႔ဇနီး ေမာင္ႏွံမွာ ဗုဒၶဘာသာအား ႏွစ္ႏွစ္ကာကာယံုၾကည္ၿပီး ယခုအခါနံနက္တိုင္းတြင္ ဘုရား၀တ္ျပဳကာ အလြန္ အလုပ္ရႈပ္ၿပီး ဗာဟီရကိစၥမ်ားျပားေသာ ၎တို႔၏လူေနမႈဘ၀တြင္ ေအးခ်မ္းမႈရရွိေအာင္ ဆုေတာင္းလ်က္ ရွိၾကသည္။
အတြင္းသတင္းတစ္ခု၏အဆိုအရ ကယ္လီဖိုးနီးယားယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ လံုး၀အသားက်ေနျပီျဖစ္ေသာ ဘက္ဟမ္း ေမာင္ႏွံမွာ ယခင္က ဘက္ဟမ္းဒူးဒဏ္ရာခံစားခဲ့ရစဥ္က ေ၀ဒနာမွသက္သာေစရန္ ေယာဂက်င့္စဥ္အား ေလ့လာလိုက္စားခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း စိတ္ကိုတည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေစသည့္ ဗုဒၶ၏လမ္းစဥ္မ်ားကို လက္ခံယံုၾကည္ၿပီး ကိုးကြယ္ရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္၌ ဘက္ဟမ္းတို႔ေမာင္ႏွံမွာ မနက္တိုင္း (၅)မိနစ္မွ်ဘုရား၀တ္ျပဳၾကၿပီး မဂၤလာအေပါင္းႏွင့္ျပည့္စံုပါေစေၾကာင္း၊ ပညာဥာဏ္ႏွင့္ျပည့္၀ပါေစေၾကာင္း စသျဖင့္ ေတာင္းဆုျပဳေနၾကသည္ ဟုဆိုသည္။ ထို႔အျပင္ ဗစ္တိုးရီးယားဘက္ဟမ္းက အစာစားရာတြင္ သတိႏွင့္ၿခံဳငံုဆင္ျခင္ၿပီး တရားအမွတ္ႏွင့္ စားေသာက္သည့္အက်င့္မ်ိဳးကို သူမ၏က်န္းမာေရးအတြက္ အေလ့အက်င့္ျပဳလုပ္သြားမည္ဟု ၀န္ခံသြားသည္။ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံထုတ္ Look မဂၢဇင္းႀကီးတြင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားခ်က္အရ အသက္(၃၄)ႏွစ္အရြယ္ Spice Girls အဖြဲ႕၀င္ေဟာင္းသည္ မဟာေဗာဓိစာအုပ္ဆိုင္မွ တရားအမွတ္ႏွင့္ စားေသာက္မႈပံုစံအေၾကာင္း ေရးသားထားသည့္ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ေဒၚလာရာဂဏန္းမွ်ႏွင့္ ၀ယ္ယူေလ့လာေနေၾကာင္း သိရသည္။ ထို႔အျပင္ ဘက္ဟမ္းေမာင္ႏွံမွာ ဗုဒၶလမ္းစဥ္မ်ားကို ပိုမိုသိရွိနားလည္ႏိုင္ေစရန္ တရုတ္ရိုးရာ ဖန္ရွဴး ဓမၼဆရာမ်ားထံ နည္းယူဆည္းကပ္သြားမည္ဟု ဆိုသည္။
၎တို႔ႏွင့္ နီးစပ္ေသာ အသိုင္းအ၀ိုင္း၏အဆိုအရ ဘက္ဟမ္းတို႔မွာ ဖန္ရွဴး ဓမၼလမ္းစဥ္မ်ားကို က်င့္သံုးျခင္းျဖင့္ ေဒးဗစ္ဘက္ဟမ္းအေနျဖင့္ ေဘာလံုးကြင္းအတြင္း ပိုမိုေအာင္ျမင္မႈရရွိမည္ျဖစ္သလို လူေနမႈဘ၀တြင္လည္း ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္ေျမ႕မႈ သုခကိုခံစားရမည္ဟု ယံုၾကည္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။
Victoria and David Beckham have turned to Buddhism. The couple - who live in Los Angeles with their three sons - have reportedly "embraced" the mystical religion and are now chanting every morning in a bid to help them deal with their hectic lifestyles.
A source said: "David and Victoria have gone completely Californian! David has begun wearing health, prosperity and performance beads around his wrist.
He has started yoga and stretching classes after a knee injury, and then a teammate suggested Buddhist chanting to soothe his mind. "Now he and Victoria do a short five-minute chant when they wake up to start the day off on the right foot, repeating, 'Homage to the blessed one, the worthy one, the rightly self-awakened one.' "
Former Spice Girls star Victoria, 34, has also reportedly incorporated holistic eating into her diet plan. The source added to Britain's Look magazine: "David and Victoria are really getting into the whole holistic, healthy vibe too.
Victoria often picks up a soya latte at an organic cafe called Urth Caffe, which is next to The Bodhi Tree bookstore, where she bought hundreds of dollars' worth of self-help books." The pair have are even said to have employed a feng shui expert to ensure their mansion is appropriately arranged.
The source revealed: "They have had Chinese Feng Shui experts come in to rearrange their home, hope it will improve David's luck on the soccer pitch and their chances of conceiving. They have turned into the ultimate hippy power couple!"
ယေန႔သတင္းမ်ားကုိ စုေပါင္းဖက္ႀကရေအာင္။
11th September,
မနီလာသိန္း အဖမ္းခံရသည္ဟု သတင္းမ်ားထြက္
ကိုသက္ | စက္တင္ဘာ ၁၁၊ ၂၀၀၈
လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ကတည္းက စစ္အစိုးရ၏ မတရားလိုက္လံဖမ္းဆီးမႈေၾကာင့္ ေရွာင္တိမ္းေနရသည့္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔မွ မနီလာသိန္း ယမန္ေန႔ညက အဖမ္းခံရသည္ဟု သတင္းမ်ားထြက္ေပၚလ်က္ရွိသည္။
၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုကိုႀကီး၏ ညီျဖစ္သူ ကိုေအာင္ထြန္းက “မနီလာသိန္း အဖမ္းခံရတယ္ ၾကားတယ္။ သူနဲ႔နီးစပ္တဲ့လူတေယာက္က ေျပာတာ” ဟု ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
မနီလာသိန္း၏ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္တဦးကလည္း ယမန္ေန႔ညေနကတည္းက မနီလာသိန္း၏ လက္ကိုင္ဖုန္းကို ေခၚသည့္အခါ ဌာနကပိတ္ထားသည္ဟုသာ ေျဖၾကားသျဖင့္ အဖမ္းခံရသည္ဟု ယူဆရေၾကာင္း ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ အန္အယ္လ္ဒီ လူငယ္တဦးကလည္း ယမန္ေန႔ညပိုင္းက မနီလာသိန္းပုန္းခိုသည့္ေနရာမွ တျခားေနရာတခုသို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕စဥ္ အဖမ္းခံရသည္ဟု ၾကားသိရေၾကာင္း ေျပာသည္။
မနီလာသိန္း၏ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ကိုဂ်င္မီ (ခ) ကိုေက်ာ္မင္းယုသည္လည္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ၾသဂုတ္လကတည္းက တျခားေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။ ၎တို႔အား ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ အင္းစိန္ေထာင္တြင္ တႏွစ္ေက်ာ္ၾကာထိန္းသိမ္းထားခဲ့ၿပီး မၾကားေသးမီကစတင္၍ ႐ံုးထုတ္စစ္ေဆးမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
မနီလာသိန္းသည္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသူ မမီးမီး၊ အန္အယ္လ္ဒီပါတီ၀င္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ မစုစုေႏြး၊ မျဖဴျဖဴသင္းတို႔ႏွင့္အတူ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္္ ၾသဂုတ္လ အတြင္း ရန္ကုန္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းႏွင့္ ေလာင္စာဆီေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းေရး လမ္းေလွ်ာက္ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ပြဲမ်ားကို ဦးေဆာင္ခဲ့သျဖင့္ စစ္အစိုးရ၏ လိုက္လံဖမ္းဆီးမႈမွ ေရွာင္တိမ္းေနရင္း ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
လူ႔အခြင့္အေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို စြမ္းစြမ္းတမံေဆာင္႐ြက္သူမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး ပဋိပကၡမ်ားတြင္ အၾကမ္းမဖက္သည့္နည္းျဖင့္ တစိုက္မတ္မတ္ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းၾကသူမ်ားကို ခ်ီးျမွင့္ေလ့ရွိသည့္ Czech ႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ People in Need အဖြဲ႔၏ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္အတြက္ Homo Homini ဆုကို မနီလာသိန္း၊ မစုစုေႏြးႏွင့္ မျဖဴျဖဴသင္းတို႔ ၃ ဦးက ပူးတြဲဆြပ္ခူးခဲ့ၾကသည္။
မနီလာသိန္းသည့္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈတြင္ တက္ႂကြစြာပါ၀င္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရၿပီး ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္သည္။
ျမန္မာ့အေရး ကုလလံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အစီအရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္
ဧရာဝတီ| စက္တင္ဘာ ၁၁၊ ၂၀၀၈
ကမၻာ့ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီ (UNSC) က ၎၏ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ အီဘရာဟင္ ဂန္ဘာရီ၏ ယခုတေခါက္ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္မွာ မတ္လက သြားခဲ့သည့္ ခရီးစဥ္ထက္ အျပဳသေဘာ ပိုေဆာင္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္လို္က္သည္။
မတ္လက မစၥတာဂန္ဘာာရီ ျမန္မာျပည္သို႔ သြားခဲ့သည့္ ခရီးစဥ္မွာ UNSC အေနႏွင့္ စိတ္ပ်က္စရာ ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လအတြင္းက သြားခဲ့သည့္ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္မွာမူ မ်ားစြာ တိုးတက္ခဲ့သည္ဟု မေန႔က ထုတ္ျပန္သည့္ အစီအရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
မစၥတာ ဂမ္ဘာရီအေနႏွင့္ ျမန္မာျပည္တြင္းသို႔ ျပန္မသြားခင္ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံ ျမန္မာ မိတ္ေဆြမ်ားအဖြဲ႕ (အိႏၵိယ၊ ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ စင္ကာပူ၊ ဗီယက္နမ္)၊ ကုလသမဂၢ အၿမဲတမ္း အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ ၾသစေတးလ်၊ ေနာ္ေဝ၊ ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယားႏွင့္ ဥေရာပ ႏိုင္ငံမ်ား ႏွင့္ အခ်က္ ၅ ခ်က္ကုိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရန္ သေဘာတူခဲ့သည္။
၎ အခ်က္ ၅ ခ်က္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးရန္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးရန္၊ အမ်ားယံုၾကည္လက္ခံ ေသာ ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္တခု ေပၚထြန္းရန္၊ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္း ျပႆနာမ်ား ေျဖရွင္း ရန္ ကုလသမဂၢႏွင့္ ပံုမွန္ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ေစရန္ ျမန္မာစစ္အစိုးရအား တိုက္တြန္း ရန္တို႔ ပါရွိသည္။
မစၥတာဂန္ဘာရီ၏ ၾသဂုတ္လ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္တြင္ ဝန္ႀကီး ဦးစိုးသာႏွင့္ မစၥတာဂန္ဘာရီတို႔ ၂ ဦး စီးပြားေရးခၽြတ္ၿခံဳက်ေနမႈႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကရန္ သေဘာတူခဲ့ၾက သည္ဟု သံတမန္အသိုင္းအဝန္းမွ ၾကားသိရသည္။
မေန႔က ထုတ္ျပန္သည့္ အစီအရင္ခံစာတြင္ မစၥတာဂန္ဘာရီက အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ႏွင့္ စစ္အစိုးရၾကား သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ရွိေနၿပီဟု ပါရွိသည္။
“မစၥတာဂန္ဘာရီအေနနဲ႔ NLD နဲ႔ စစ္အစိုးရကို သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ျပဳလုပ္ႏိုင္ဖို႔ ညႊန္ျပ ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒါဟာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးအတြက္ နိဒါန္းပါပဲ။ ဒါ့အျပင္ UN အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္အတြင္းမွာ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ၿပီး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ေခ်ာေမြ႕ေစဖို႔ အမ်ားႀကီး အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္” ဟု ၎ အစီအရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထား၏။
မစၥတာဂန္ဘာရီအေနႏွင့္ ျမန္မာျပည္သို႔ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ၆ ႀကိမ္တိုင္တိုင္ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္မွာ ၾသဂုတ္ ၁၈ ရက္မွ ၂၃ ရက္ အတြင္း ၆ ရက္တိုင္တိုင္ သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ထိုခရီးစဥ္အတြက္ ယေန႔တြင္ မိန္႔ခြန္း တရပ္ေျပာၾကား လိမ့္မည္ျဖစ္သည္။
ဆက္လက္၍ အစီအရင္ခံစာထဲတြင္ “မစၥတာဂန္ဘာရီ၏ မိန္႔ခြန္းအၿပီး၌ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဥကၠဌက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ေကာင္းထုတ္ျပန္ပါမယ္” ဟု ပါရွိသည္။
၂၀၀၇ ေအာက္တိုဘာကလည္း UNSC အေနႏွင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး၊ ကုလသမဂၢက ဆက္လက္ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရး၊ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥရပ္မ်ား ေျဖရွင္းေရး ႏွင့္ လူထု၏ စီးပြားေရး လူမႈေရးလုိအပ္ခ်က္မ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေရး စသည္ျဖင့္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ UNSC ဥကၠဌ၏ လာမည့္ ေၾကညာခ်က္တြင္လည္း အထက္ပါ အခ်က္မ်ားကိုသာ ထပ္မံေတာင္းဆိုသြားမည္ျဖစ္သည္။
ကုလသမဂၢအေနႏွင့္ ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈမ်ားအစား တျခားေသာ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ အစီအစဥ္ရွိသည္ဟု ထိုအစီအရင္ခံစာအရ ယူဆရသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေရွ႔ေနႏွင့္ ေနာက္တႀကိမ္ေတြ႔
မဇၩိမသတင္းဌာန
ၾကာသပေတးေန႔၊ စက္တင္ဘာလ 11 2008 21:49 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္
နယူးေဒလီ။ ။ ထိန္းသိမ္းခံ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ယေန႔ ၾကာသပေတးေန႔တြင္ သူမ၏ ေရွ႔ေနဦးၾကည္ဝင္းႏွင့္ ေနာက္တႀကိမ္ ထပ္မံေတြ႔ဆံုပါသည္။ သူမအား တရားမဝင္ ထိန္းသိမ္းျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ တရားစြဲဆိုရန္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု သူမ၏ ေရွ႔ေနက ေျပာပါသည္။
ယေန႔ ၾကာသပေတးေန႔တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ညေန ၂ နာရီမွ ၄ နာရီအထိ ၂ နာရီၾကာမွ် ေခတၱ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး သူမအား တရားမဝင္ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ သူ႔ကိုယ္စား သူေရးသားထားသည့္ ေလွ်ာက္လႊာကို ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း ဦးၾကည္ဝင္းက မဇၩိမကို ေျပာျပသြားပါသည္။
“သူ႔က်န္းမာေရးက ေကာင္းပါတယ္” ဟု ဦးၾကည္ဝင္းက ေျပာသြားၿပီး၊ တဆက္တည္းတြင္ သူမ၏ က်န္းမာေရးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ သူမ၏ မိသားစုေရွ႔ေန ေဒါက္တာ တင္မ်ဳိးဝင္းကသာ ထုတ္ေဖၚ ေျပာၾကားလိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ႔ကို အသိေပး ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု ဆိုပါသည္။
သို႔ေသာ္ ဦးၾကည္ဝင္းက ဆက္လက္ ေျပာသည္မွာ သူမ အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပေနသည္ ဆိုေသာ ေကာလဟလ သတင္းမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ႏိုဘယ္ဆုရွင္က ေျဖၾကားျခင္း မျပဳခဲ့ဟု ဆိုပါသည္။
စက္တင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔က သူမႏွင့္ ေတြ႔ဆံုစဥ္ကလည္း အလားတူ ေမးခြန္းကို ေမးျမန္းခဲ့ေသးေၾကာင္း၊ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္က သူ႔ကို “က်မ ေနေကာင္းပါတယ္၊ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ဘဲ နဲနဲက်ေနတယ္” ဟုသာ ျပန္ေျဖခဲ့ေၾကာင္းျဖင့္ ဦးၾကည္ဝင္းက မဇၩိမကို ေျပာသြားပါသည္။
ေသာၾကာေန႔ကမူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ပါတီျဖစ္ေသာ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) က သူမသည္ သူမထံ ေပးပို႔ေသာ အစားအေသာက္မ်ားကို ၾသဂုတ္လလယ္ ကတည္းက လက္မခံဘဲ ျငင္းဆန္ခဲ့ရာ သူမ၏ က်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ စိုးရိမ္ပူပန္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖၚ ေၾကျငာခဲ့ပါသည္။
ဦးၾကည္ဝင္းသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ၂ လအတြင္း ၄ ႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီးျဖစ္ၿပီး သူမအား ကန္႔သတ္မႈမ်ား ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ထားျခင္းအတြက္ အစုိးရထံ ေလွ်ာက္ထားရန္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိသည္ဟု ေျပာပါသည္။
“ေလွ်ာက္လႊာကို အစိုးရ ဝန္ႀကီးအဖြဲ႔ထံ တင္ပါမယ္” ဟု ဦးၾကည္ဝင္းက ေျပာသြားပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၉ ႏွစ္အတြင္း ၁၂ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာမွ် တနည္း မဟုတ္တနည္းျဖင့္ ထိန္းသိမ္း ခံခဲ့ရပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အထက္ပိုင္း ဒီပဲယင္း ၿမ့ဳိအနီးတြင္ သူမ၏ ယာဥ္တန္းကို စစ္အစိုးရ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ျပဳထားသည့္ လူအုပ္က ဝိုင္းဝန္း တိုက္ခိုက္ခဲ့သည့္ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ ေမလ ကတည္းက ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းထားခံခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ယခုႏွစ္ ေမလက သူမ၏ အက်ယ္ခ်ဳပ္ သက္တမ္းကို စစ္အစိုးရက ေနာက္တႀကိမ္ ထပ္မံသက္တမ္း တိုးျမင့္ခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ သူမပါတီ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားႏွင့္ သူမကို ေထာက္ခံသူမ်ားက စစ္အစိုးရသည္ ျမန္မာျပည္၏ ဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ဤဥပေဒအရ မည္သူ႔ကိုမွ် တဆက္တည္း ၅ ႏွစ္ထက္ေက်ာ္၍ ထိန္းသိမ္းထား၍ မရေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါသည္။
သို႔ေသာ္ စစ္အစိုးရကမူ သူတို႔၏ ဤဥပေဒကို အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆုိခ်က္အရ ထိန္းသိမ္းမႈ သက္တမ္းကို ၆ ႏွစ္အထိ တိုးျမင့္ သတ္မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုပါသည္။
ျမင္းၿခံတြင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတဦး ဓါးထိုးခံရ၍ ေသဆုံး
ဗထူး။ စက္တင္ဘာ ၁၁၊ ၂၀၀၈
မႏၱေလးတိုင္း၊ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕နယ္၊ ဒီဂရီေကာလိပ္ေက်ာင္းသားတဦး ယမန္ေန႔ညက ဓါးထိုးခံရကာ ေနရာတြင္ပင္္ ပြဲခ်င္းၿပီးေသဆုံးသြားခဲ့သည္။
သတၱေဗဒ ဒုတိယႏွစ္ေက်ာင္းသား၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသား နန္မုန္ေရွင္း အသက္ (၁၉) ႏွစ္မွာ ႏွစ္က်ိပ္ ရွစ္ဆူဘုရားပြဲမွ ျပန္လာစဥ္ အရက္မူးေနသည့္ လူတစုက ႐ိုက္ႏွက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေနာက္ေက်ာ တြင္ ဓါးဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆုံးခဲ့သည္ဟု ျမင္းၿခံတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတဦးက ေျပာသည္။
“သူ႔မိဘေတြေတာ့ အေၾကာင္းၾကားထားတယ္၊ မနက္ျဖန္မွ ေရာက္မယ္၊ ရဲက အခုခ်ိန္ထိ ဘာမွ အေရးယူေဆာင္ရြက္တာမရွိေသးဘူး၊ ျမင္းၿခံႏွစ္က်ိပ္ရွစ္ဆူဘုရားလွည့္တဲ့ပြဲကအျပန္ အမွတ္ (၁) ရဲစခန္းနားမွာျဖစ္တာ၊ ရဲစခန္းမွာျဖစ္ၿပီး အဲညပဲ အမႈဖြင့္ထားတယ္၊ က်ေနာ္တို႔သိတဲ့ အခ်ိန္က်ေတာ့ ည (၁၀) နာရီေလာက္ျဖစ္သြားၿပီ၊ျဖစ္တာက (၉) နာရီခြဲေလာက္မွာျဖစ္တာ” ဟု အဆုိပါတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားက ေျပာသည္။
ယခုအမႈကို ဦးေလးျဖစ္သူမွ အမႈဖြင့္တိုင္ၾကားထားၿပီး ေသဆုံးသူ နန္မုန္ေရွင္းသည္ ႐ိုးသားစြာ ေနထိုင္သူျဖစ္ကာ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈတြင္ တက္ႂကြစြာပါဝင္သူျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ႐ိုက္ႏွက္သူမ်ား ထဲတြင္ ျမင္းၿခံခ႐ိုင္ ႀကံ႕ဖြံ႔အဖြဲ႔ဝင္မ်ား၏ တူသားမ်ား ပါဝင္ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာဆို သည္။
ယခုေသဆုံးမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕ အမွတ္ (၁) ရဲစခန္းမွ တာဝန္က် ဒုရဲအရာရွိတဦးက ေျဖဆိုခြင့္မရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
ျမင္းၿခံၿမိဳ႕နယ္ေဆး႐ုံအုပ္ႀကီးက “အဲဒါက တခါတည္းေသသြားတာပါ၊ ဓါးေျမႇာင္လို ခၽြြန္ထက္တဲ့ အရာနဲ႔ ထိုးသြင္းဒဏ္ရာေၾကာင့္ ေသသြားတာပါ၊ ေနာက္ေက်ာဘက္ကထိုးတာပါ၊ ည (၁၀) နာရီေလာက္ ေရာက္တာပါ၊ ျဖစ္တာက (၉) နာရီ (၁၅) ေလာက္မွာ၊ ေသတာက (၉) နာရီ (၄၅) မိနစ္ေလာက္မွာ ေသတာပါ၊ ျဖစ္တာက ျမင္းၿခံေစ်းႀကီးေတာင္ဘက္ အရက္ဆိုင္နားမွာ ျဖစ္တာ၊ ေသဆံုးသူက အရက္ေသစာ ေသာက္စားထားတာလဲမရွိဘူး၊ ဇာတိက ခ်င္းျပည္နယ္ ကန္ပက္လက္ဇာတိပါ”ဟု ေျပာဆိုသည္။
ေသဆုံးသူ နန္မုန္ေရွင္းမွာ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕မွ ဦးေလးေတာ္စပ္သူ နတ္ေမာက္ေတာင္သစ္ေတာဦးစီး၏ ေနအိမ္တြင္ ေနထိုင္သူျဖစ္ၿပီး အခင္းျဖစ္သည့္ေန႔က ဆိုင္ကယ္ေပၚမွ အရက္ေသာက္ေနသူ သူငယ္ခ်င္းတစုအား လွမ္းေခၚရာမွ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားၿပီး ဆိုင္ကယ္ေပၚအတက္တြင္ ဓါးျဖင့္အထိုးခံ ခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။
ေသဆုံးသူ နန္မုန္ေရွင္း ဦးေလးေတာ္စပ္သူေနာက္တဦးမွာ ခ်င္းျပည္နယ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရး ႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာင္စီဥကၠဌ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ဟုန္ငိုင္းျဖစ္ၿပီး ယခုအခါ တရားခံ ၁၀ ဦးအား ဖမ္းဆီး ရမိထားၿပီး ဓါးႏွင့္ထိုးသတ္သူတရားခံကို ဖမ္းမိျခင္းမရွိေသးေၾကာင္း ျမင္းၿခံၿမိဳ႕ေဒသခံတဦးက ေျပာဆိုသည္။
Sunday, September 7, 2008
မေမ႔အပ္ေသာ မ်ဳိးခ်စ္အာဇာနည္
7th September
သစၥာရွင္
ဒီလစက္တင္ဘာလသည္ကမၻာႏွင္႔ျမန္မာျပည္သူမ်ားအတြက္မေမ႔ႏူိင္ေသာလတစ္လျဖစ္သည္
ကုိအားလုံးအသိျဖစ္ပါလိမ္႔မည္။အလြန္Securityေကာင္းတဲ႔ကမၻာ႔ပုလိပ္ႀကီးအေမရိကန္ႏူိင္ငံ
အား ေဝဟင္မွ အလစ္အတုိက္ခံခဲ႔ရၿပီး ကမၻာ႔ျပည္သူမ်ား၏ႏူတ္ဖ်ားတြင္စက္တင္ဘာ Eleven ဟုအမည္တြင္သြားခဲ႔ပါသည္။ကမၻာႏွင္႔အေမရိကန္ျပည္သူမ်ားနည္းတူ ျမန္မာရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူမ်ားအေနနဲ႔လည္း ယေန႔ထက္တုိင္အသဲထဲမွာ သံမွဳိစြဲသလုိ ခံစားေနရတဲ႔ေန႔ကေတာ႔ စက္တင္ဘာ(၂၆)ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးေန႔(သုိ႔)ေသြးေျမက်ေန႔ျဖစ္ပါသည္။
ထုိေန႔တြင္နအဖစစ္အုပ္စုမွလက္နက္မပါၿငိမ္းခ်မ္းစြာေမတၱာပုိ႔ေနက်ေသာအျပစ္မဲ႔ရဟန္းရွင္လူ
ျပည္သူမ်ားကုိစတင္၍ပစ္ခက္သက္ျဖတ္ဖမ္းဆီးခဲ႔၍အသက္ေပါင္းမ်ားစြာသာသနာအတြက္ျမန္မာအတြက္ေပးဆပ္ခဲ႔ရပါသည္။
ထုိ႔ေန႔မ်ား၏အႀကိဳ လာမည္႔စက္တင္ဘာ(၉)ရက္ေန႔သည္လည္းျမန္မာႏူိင္ငံသူ၊ႏူိင္ငံသားမ်ား မေမ႔သင္႔မေမ႔အပ္ေသာေန႔တစ္ေန႔ျဖစ္သည္ကုိလည္းသတိေပးခ်င္ပါသည္။ထုိစက္တင္ဘာ(၉)ရက္ေန႔သည္သံဃာေတာ္မ်ားတိုင္းက်ိဳးျပည္က်ိဳးေဆာင္ရာ၌ေရွ႕တန္းမွတက္တက္ႂကြႂကြပါ
လာ ေအာင္ အဦးဆုံး ေဟာေျပာခဲ့ေသာ၊ျမန္မာ ျပည္သူ၊ျပည္သားမ်ားသူကၽြန္မခံခ်င္စိတ္မ်ား၊ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓါတ္မ်ားျဖစ္လာေအာင္လွဳပ္ေဆာ္ေပးခဲ႔ေသာႏိုင္ငံ့အာဇာနည္မ်ားအနက္ေရွ႕ဆုံး
တန္းမွပါဝင္ခဲ႔ေသာရဟန္းအာဇာနည္တစ္ပါးပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ႔သည္႔(၆၉)ႏွစ္ေျမာက္ေန႔ျဖစ္ပါ
သည္။ထိုရဟန္းအာဇာနည္ႀကီး ေပၚထြန္းခဲ့သည္မွာ ၿဗိတိသွ်ွ ကိုလိုနီေခတ္ ကျဖစ္၍ ဆရာေတာ္၏ ေဟာေျပာ ေရးသား ခ်က္မ်ားမွာ အာဏာရွင္အဆက္ဆက္အား စိန္ေခၚလွ်က္ရွိေသာေၾကာင့္ အာဏာ သိမ္း စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္က ထိုရဟန္းအာဇာနည္၏ ဘြဲ႔နာမကို သမိုင္းစာမ်က္ႏွာေပၚမွ ရည္ရြယ္္ခ်က္ရွိရွိ ဖယ္ရွားထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္သည္ ေခတ္လူငယ္တို႔ မ်က္ေျခ ျပတ္သြားရသည့္ အဓိကအခ်က္ ျဖစ္ေပသည္။ သို႔ေသာ္ သမိုင္းကို စိတ္၀င္စား၍ စာဖတ္ေလ့ရွိေသာ လူငယ္မ်ားအဖို႔မူ ထိုဆရာေတာ္၏ ဘြဲ႔နာမကို မွတ္မိႏိုင္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ထိုစဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒုတိယဘုရင္ခံျဖစ္ေသာSir Reginlad Henry Craddock အား “ကရက္ေဒါက္ ဂက္ေဒါက္” (Craddock, Get Out!) ဟူေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ဆရာေတာ္ကို မွတ္မိၾကမည္ထင္ပါသည္။ ထိုအာဇာနည္အရွင္မွာ “ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ” ျဖစ္သည္။
ဆရာေတာ္၏ ငယ္နာမည္မွာ “ေပၚထြန္းေအာင္” ျဖစ္သည္။ အဘ ဦးေမာင္ျမႏွင့္ အမိ ေဒၚေအာင္ႂကည္ တို႔မွ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ႐ူပရပ္ကြက္၌ (၁၈၇၉ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၄) တြင္ဖြားျမင္သည္။ အသက္ (၁၅) ႏွစ္အရြယ္တြင္ ကာလကတၱားမွ တကၱသိုလ္၀င္ခြင့္ ဆယ္တန္း ေအာင္သည္။ ထို႔ေနာက္ ထုိအခ်ိန္က ပါဠိစာေပတြင္ ပထမတန္းျဖစ္ေသာ ပခုကၠဴၿမိဳ႕ ေရစႀကိဳ စာသင္ တိုက္၌ ဗုဒၶဘာသာ စာေပ က်မ္းဂန္မ်ားသင္ယူသည္။ ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ရဟန္း၀တ္ျဖင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံသို႔ႂကြေရာက္၍ ကာလကတၱားရွိ အိႏၵိယအမ်ိဳးသား ေကာလိပ္၌ ပါဠိ၊ သကၠဋ၊ ဘဂၤါလီ၊ နာဂရီ၊ ေရွးေဟာင္း ဟိႏၵဴစာေပမ်ားသင္ယူခဲ့သည္။ ထိုေက်ာင္း၌ပင္ ပါဠိပါေမာကၡအျဖစ္ လည္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသး သည္။
၁၉၀၃ ခုႏွစ္တြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ တဆင့္ ျပင္သစ္၊ အဂၤလန္၊ ဂ်ာမနီတို႔သို႔ခရီးလွည့္၍ ႏိုင္ငံတကာ အေရးအရာမ်ားကို ေလ့လာဆည္းပူးခဲ့သည္။ ဥေရာပ၌ ရွိေနစဥ္ ၁၉၀၅ ခုႏွစ္ ႐ုရွ-ဂ်ပန္စစ္ျဖစ္ရာ ဂ်ပန္က အႏိုင္ရသည့္သတင္းကို ၾကားသိရ၍ အလွ်င္အျမန္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာ ေသာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ အေၾကာင္းကို ေလ့လာလိုစိတ္ ျဖစ္လာသည္။ သို႔ျဖင့္ ဆရာေတာ္သည္ ၁၉၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ပန္ ႏိုင္ငံသို႔သြားေရာက္ကာ တိုက်ဳိ ဗုဒၶဘာသာတကၠသိုလ္တြင္ ပါဠိႏွင့္ သကၠဋဘာသာဆိုင္ရာ ပါေမာကၡအျဖစ္ (၄) ႏွစ္နီးပါး သင္ၾကားျပသခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အျပန္ခရီးတြင္ ကိုရီးယား၊ မန္ခ်ဴးရီးယား၊ တ႐ုတ္၊ ကေမၻာဒီးယားႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ၀င္ေရာက္ေလ့လာခဲ့သည္။ 
၁၉၁၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံျပန္ေရာက္ေသာအခါ သူရိယသတင္းစာတြင္ ႏိုင္ငံတကာ တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အေျခအေန အေထြေထြကို ႏိုင္ငံသားမ်ား ပညာဗဟုသုတရေစရန္ ေရးသားတင္ျပခဲ့သည္။ “၀ိုင္အမ္ဘီေအ”ကို စတင္ထူေထာင္ခဲ့ၾကေသာ ဦးဘေဘ၊ ဦးေမာင္ႀကီး၊ ဦးဘရင္တို႔ႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ သူရိယသတင္းစာ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည့္ ဦးဘကေလး၊ ဦးလွေဖ အစရွိေသာ ထိုေခတ္ လူငယ္ လူလတ္မ်ားႏွင့္လည္းေကာင္း၊ အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္မွ လြတ္ ေျမာက္ရန္ မည္သို႔ေဆာင္ရြက္သင့္ၾကေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔လုပ္ခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ ႏိုင္ငံေရးအျမင္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အဂၤလိပ္လက္ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ေရးသို႔ ဦးတည္သည္။ လြတ္လပ္ေရး မရႏိုင္ေသးမီစပ္ၾကား ‘ဟုမၼ႐ူး’ ေခၚ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ကိုယ့္အမ်ိဳးသားတို႔ ကိုယ္တိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေရး ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ၾကဖို႔ လည္း ေရးသားေဟာေျပာသည္။ ေခတ္ပညာတတ္လူငယ္ လူလတ္မ်ားကိုလည္း ဟုမၼ႐ူး သေဘာ တရားစိတ္ဓာတ္မ်ားကို နား၀င္ေအာင္ ေဆြးေႏြးေျပာ ဆိုသည္။ အထူးသျဖင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ရွိစဥ္က အိႏၵိယ-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရး ရရွိရန္ကိစၥမ်ားကို ကြန္ဂရက္ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးသည္။ ဆရာေတာ္ကိုယ္တိုင္မွာလည္း ျမန္မာေဒသခြဲ ကြန္ဂရက္ပါတီ အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္သည္။
၁၉၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ဆရာေတာ္သည္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို႔ ဒုတိယအႀကိမ္ သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ဂ်ပန္တြင္ ဆရာေတာ္သည္ ပါဠိႏွင့္ သကၠဋဘာသာ ပါေမာကၡအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးရာ ကိစၥမ်ားကို ဂ်ပန္ေရာက္ တ႐ုတ္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔လည္း သြားေရာက္ခဲ့၍ တ႐ုတ္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာ ဆြန္ယက္ဆင္ႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆုံ သိကၽြမ္းခဲ့သည္။
ေဒါက္တာ ဆြန္ယက္ဆင္ႏွင့္ အာရွေဒသ လြတ္လပ္ေရးကိစၥမ်ား ေဆြးေႏြးခြင့္ရရွိခဲ့သည္။ ပထမ ကမၻာစစ္ၿပီးကာနီးတြင္ ဆရာေတာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ျပန္ႂကြလာသည္။ ထိုအခ်ိန္မွ စတင္၍ ျမန္မာလူထု နားမ်က္စိပြင့္ေစရန္ ႏိုင္ငံတကာမွ ရရွိခဲ့ေသာ အသိပညာ ဗဟုသုတမ်ားႏွင့္ ယွဥ္တြဲ၍ႏိုင္ငံေရး တရားမ်ားေဟာေျပာခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္၏ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားမွာ စကားလုံးေျပာင္ေျပာင္ ထိထိ မိမိရွိလွသျဖင့္ တရားပြဲတိုင္း တိုးမေပါက္ ေအာင္ စည္ကားသည္ဟု သိမီွသူမ်ား မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ၾကသည္။ ဆရာေတာ္၏ ေဟာေျပာ ခ်က္တရပ္မွာဤသို႔ျဖစ္သည္။
“ျမန္မာတိုင္းသူျပည္သားတို႔ဟာ က်ဳိးႏြံတယ္ဆိုတဲ့ ေအာက္တန္းက်စိတ္မ်ားကို ဖယ္ရွားပစ္ ၾကရမယ္။ ျမန္မာတိုင္းသူျပည္သားတို႔ဟာ စြမ္းရည္သတၱိရွိေၾကာင္း၊ ပညာရွိေၾကာင္းနဲ႔ မဟုတ္ မခံစိတ္ဓာတ္ကိုျပရမယ္။ ဒီလိုျပႏိုင္ရင္ က်ဳပ္တို႔ကို ဘယ္သူကမွ ေစာ္ကားရဲ ဖိႏွိပ္ရဲမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဘယ္လို အင္အားႀကီးၿပီး ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့အစိုးရျဖစ္ျဖစ္ တိုင္းရင္း သားအေပါင္း စည္းလုံးညီညာစြာနဲ႔ တြန္းလွန္ႏိုင္ၾကရင္ တာရွည္ခံႏိုင္မယ္မဟုတ္ပါဘူး၊ ကိုယ့္ ရည္မွန္းခ်က္ ေအာင္ေစခ်င္ရင္ ေနာက္မတြန္႔ၾကနဲ႔။
ေၾကာက္အားမပိုၾကနဲ႔၊ ဒုကၡကို ပဓာနမထားၾကနဲ႔၊ ဟုမၼ႐ူးတို႔ လြတ္လပ္ေရးတို႔ဆိုတာ က်ဳပ္တို႔ ရထိုက္တဲ့ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ႀကီးမ်ားျဖစ္တယ္။ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီ၀ါဒသမားေတြက ဘယ္ေလာက္ပဲ ေႏွာင့္ယွက္ ေႏွာင့္ယွက္ တကယ္ရေအာင္လုပ္ႏိုင္တဲ့ သေဘာမွန္ဟာ တိုင္းသူျပည္သားတို႔ လက္ထဲမွာသာရွိတယ္။´
ထို႔ေၾကာင့္လည္း ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမအား ေရွးေဟာင္းအေတြးအေခၚအယူအဆတို႔ကို ပယ္လွန္သူ၊ ၀ံသာႏုစိတ္ဓာတ္ တက္ႂကြေအာင္လႈံ႔ေဆာ္သူအျဖစ္ ထိုေခတ္ လူထုက လက္ခံ ထားခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၀ံသာႏု အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈ စတင္ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ ‘ဂ်ီစီဘီေအအသင္းႀကီး’၏ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား ေအာင္ျမင္ေစရန္အတြက္လည္းဆရာေတာ္ က မ်ားစြာ အေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္။
“ကရက္ေဒါက္ ဂက္ေဒါက္” (Craddock, Get Out!) ဟူေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံကို အေၾကာင္း ျပဳ၍ ဆရာေတာ္နာမည္သတင္း ပိုမိုေပၚလြင္ ထင္ရွားလာသည္။ ဆရာေတာ္၏ ေဟာေျပာမႈ မ်ားေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈလည္း ပိုမိုအရွိန္ရလာသည္။ လူထုအမ်ား ႏိုင္ငံေရး ႏိုးၾကားလာလွ်က္ ၀ံသာႏုအသင္းမ်ား လည္း တိုးတက္မ်ားျပားလာသည္။
သူရိယသတင္းစာကလည္း ဆရာေတာ္၏ ေဟာေျပာမိန္႔ၾကားခ်က္မ်ားကို ေထာက္ခံေရးသား ခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္၏ အေတြးအျမင္သစ္ ေဆာင္းပါးမ်ားကိုလည္း သူရိယသတင္းစာက တခန္းတနား ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ သူရိယသတင္းစာတိုက္ကို ဆရာေတာ္၏ ဌာနခ်ဳပ္ဟုပင္ ထိုေခတ္က သတ္မွတ္ၾကသည္။
ဗုဒၶသာသနာ စည္ပင္တိုးတက္ေစရန္ ဦးစြာပထမ ကၽြန္ဘ၀က လြတ္ေအာင္လုပ္ရမည္ဟု ဆရာေတာ္က ေဟာေျပာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာအက်ိဳးအတြက္ ‘သံဃသမဂၢီမ်ား’ ထူေထာင္ဖြဲ႔စည္း၍ လြြတ္လပ္ေရးရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကရမည္ဟု ဦးဥတၱမ ကမိန္႔ၾကားသျဖင့္ ႏိုင္ငံအႏွံ႔တြင္ သံဃသမဂၢီမ်ားေပၚထြန္းလာကာ၊ ႏိုင္ငံေရးတရားေဟာေျပာ သည့္ သံဃာေတာ္မ်ား တိုးပြားလာခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ ေဟာေျပာခ်က္တခု၌ “ဒီတိုင္းျပည္သူတပါးလက္ေအာက္ခံ ကၽြန္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနရင္ ဒီတိုင္းျပည္က လူမ်ိဳးဟာလည္း ကၽြန္လူမ်ိဳး၊ ဒီလူမ်ိဳးကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာဟာလည္း ကၽြန္ဘာသာ ကၽြန္သာသနာ ျဖစ္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ဘာသာ ကၽြန္သာသနာအျဖစ္က လြတ္ေအာင္ သံဃာေတာ္မ်ား ေက်ာင္းတြင္ က်ိန္းအိပ္မေနၾကဘဲ သံဃသမဂၢီအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔ၿပီး ဒီတိုင္းျပည္ ဒီလူမ်ဳိး လြတ္လပ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္ၾကတယ္” စသည္ျဖင့္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဟာေျပာခဲ့သည္။
ဤသို႔ ဆရာေတာ္၏ ၀ါယမစိုက္ထုတ္မႈေၾကာင့္ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ (၁) ရက္ (၂) ရက္တြင္ သံဃာ့သမဂၢီအဖြဲ႔ ေပါင္း (၃၀) ေက်ာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအစည္းအေ၀းကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပႏိုင္ခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ား ဂ်ီစီဘီေအအသင္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား အပါအ၀င္ ရဟန္းရွင္လူ ပရိသတ္ငါးရာေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။
ဆန္ေရစပါးႏွင့္ သယံဇာတမ်ဳိးစုံေပါႂကြယ္လွေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုင္းသူျပည္သားတို႔ စား၀တ္ ေနေရး ခက္ခဲက်ပ္တည္းကာ ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ေနၾကရျခင္းသည္ “အစိုးရ ညံ့ဖ်င္းလြန္း၍ျဖစ္သည္” ဟု ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ မတ္လ (၂၃) ရက္ေန႔ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ ဆုကလပ္ရြာ တရားပြဲ၌ “ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ” က ေဟာေျပာခဲ့သျဖင့္ ၿဗိတိသွ်စစ္ပုလိပ္တို႔၏ ဖမ္းဆီး အက်ဥ္းခ် ခံခဲ့ရသည္။ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းတြင္ “ဆရာေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေရးအရ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံရေသာ ပထမဦးဆုံး ရဟန္းအာဇာနည္ျဖစ္သည္၊
ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ ဆုကလပ္ရြာတရားပြဲအၿပီး ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမအား ႏိုင္ငံေရးလုပ္မႈျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္အျပစ္ ေပးလိုက္ေသာအခါ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူအမ်ား မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္ၾကရသည္။ ဆရာေတာ္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ‘ဂ်ီစီဘီေအ’ အသင္းႀကီးကို လူထုကပိုမိိုေထာက္ခံ အားေပးလာခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္သည္ ပထမအႀကိမ္ေထာင္က်ရာမွ ျပန္လြတ္လာၿပီးေနာက္ တျပည္လုံးလွည့္ လည္၍ ႏိုင္ငံေရးတရားမ်ား ေဟာၾကားခဲ့ျပန္သည္။ “အဂၤလိပ္ပစၥည္းကို သပိတ္ေမွာက္ၾက” “အဂၤလိပ္ ဆိုင္ေတြကို သပိတ္ေမွာက္ၾက” “တိုင္းရင္းျဖစ္ ပစၥည္းကို၀ယ္ယူအားေပးၾက” “တိုင္းရင္းသား ဆိုင္ေတြမွာ ၀ယ္ယူအားေပးၾက” “ဒို႔လူမ်ိဳးေတြ ညီၫြတ္မွ လြတ္လပ္ခ်မ္းသာမယ္” “ဟုမၼ႐ူး ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရေအာင္ ေတာင္းဆိုႀကိဳးပမ္းၾက” “ကရက္ေဒါက္ ဂက္ေဒါက္” (Craddock, Get Out!) စေသာ ေႂကြးေၾကာ္ သံမ်ားေၾကာင့္ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ ရန္ကုန္ က်ဳံးႀကီးလမ္း နန္းေတာ္ ႐ုပ္ရွင္႐ုံတရားပြဲအၿပီး ဒုတိယအႀကိမ္ အဖမ္းခံရျပန္သည္။ အဂၤလိပ္အစိုးရကို အၾကည္ညိဳ ပ်က္ေစေအာင္ ေဟာေျပာေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွားသည္ဆိုကာ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ (၃) ႏွစ္ အျပစ္ေပးခံရသည္။
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းကို ျပန္လွန္ေလ့လာသည့္ အခါတိုင္း ၀ိုင္အမ္ဘီေအေခၚ ဗုဒၶဘာသာ ကလ်ာဏယု၀အသင္း၊ ေနာင္ ဂ်ီစီဘီေအေခၚ ျမန္မာအသင္းခ်ဳပ္ႀကီး၏ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈ မ်ားကို ခ်န္လွပ္ထား၍ မရႏုိင္ေပ။ ထုိျမန္မာအသင္းခ်ဳပ္ႀကီး တိုးတက္က်ယ္ျပန္႔လာေအာင္ အေထာက္အကူ ျပဳေပးခဲ့ရာတြင္လည္း သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ သံဃာ့သမဂၢီအဖြဲ႔မ်ား၏ ေထာက္ခံ အားေပးမႈမ်ားမွာ အဓိကေနရာမွပါ၀င္ေပသည္။
ထိုသို႔သံဃာေတာ္မ်ား တိုင္းက်ိဳးျပည္က်ိဳးေဆာင္ရာ၌ ေရွ႕တန္းမွ တက္တက္ႂကြႂကြပါလာ ေအာင္ အဦးဆုံး ေဟာေျပာခဲ့ေသာ ဆရာေတာ္ကား ဦးဥတၱမပင္ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶ၏ စာေပက်မ္း ဂန္မ်ားကိုသာ သင္အံေလ့လာလွ်က္ တရားဘာ၀နာပြားမ်ားေနၾကကုန္ေသာ သံဃာေတာ္တို႔္ အေနျဖင့္ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ ႏိုင္ငံတကာအေတြ႔အႀကဳံမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို လက္ဦးတြင္ နားမ၀င္ႏိုင္ခဲ့ၾကေပ။ ေနာင္ႏွစ္အတန္ငယ္ၾကာ ေသာအခါ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ ႏိုင္ငံေရးတရားမ်ားမွာ စကားေ၀ါဟာရအရ မာေၾကာေသာ္ လည္း လက္ေတြ႔ အႏွစ္သာရအရ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာအတြက္ အမွန္ပင္ အက်ိဳးျပဳၾကာင္း သိျမင္လာၾက၍ ၀န္းရံေထာက္ခံ လာၾကသည္။
ထိုစဥ္က ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမႏွင့္ သူရိယသတင္းစာတို႔သည္ ၀ိုင္အမ္ဘီေအအသင္းကို ျပည္သူ တရပ္လုံး ေထာက္ခံအားေပးလာေအာင္ စိုက္လိုက္မတ္တတ္လႈံ႔ေဆာ္ေရးသာခဲ့သျဖင့္ အမ်ိဳးသား ေရးစိတ္ဓာတ္မ်ား တက္ႂကြလာခဲ့သည္။ ဦးဥတၱမ၏ ႐ိုးသားမႈ၊ ကိုယ္က်ိဳးမငဲ့မႈ၊ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူထုအက်ိဳးကိုသာ ေရွး႐ႈမႈတို႔ေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ကို စံထားကာ သံဃာအမ်ား ျမန္မာအသင္း ခ်ဳပ္ႀကီး၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္လာၾကသည္။ အစည္းအေ၀းမ်ား၊ ကြန္ဖရင့္မ်ားတြင္ သံဃာေတာ္မ်ား ပါ၀င္ေဆြးေႏြးေဟာေျပာလာၾကသည္။ သံဃာ့သမဂၢီအဖြဲ႔ မ်ား ဖြဲ႔စည္းကာ ႏိုင္င့ံအေရးအရာမ်ား၌ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္လာၾကသည္။
အထက္တြင္ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒုတိယဘုရင္ခံ ကရက္
ေဒါက္၏ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို ဆန္႔က်င္ကာ ၀ိုင္အမ္ဘီေအကို ေထာက္ခံလွ်က္ ဟုမၼ႐ူး ေတာင္းဆိုေဟာေျပာခဲ့သည္။ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္တြင္ အမတ္ (၁၀၃) ေနရာ ရာထား ေသာ္လည္း (၇၉) ဦးသာ ေရြးေကာက္ခံျဖစ္သည္။ က်န္သူတို႔မွာ ဘုရင္ခံခန္႔ ဗ်ဴ႐ိုကရက္မ်ားျဖစ္သည္။ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ ဗ်ဴ႐ိုကရက္တို႔ တြဲဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္
ျဖစ္သည္။ ဥပေဒျပဳ ေကာင္စီတြင္ အဆိုတခုတင္ရာ၌ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္တို႔ မဲအမ်ားစုရ၍ ႏိုင္ေသာ္လည္း ဘုရင္ခံ သေဘာမတူလွ်င္ (ဗီတို) ျဖင့္ ပယ္ခ်ခံရတတ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၂၂ ဇူလိုင္ (၁၅) (၁၆) ဂ်ဴဗလီေဟာအစည္းအေ၀းတြင္ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမက “ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သည္ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖစ္သျဖင့္ ျပည္သူကို မတိုင္ပင္ဘဲ ဗ်ဴ႐ိုကရက္တို႔က စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေသာစနစ္ျဖစ္သည္ဟုေေထာက္ျပခဲ့သည္။ ျပည္သူ႔ကိုယ္စား လွယ္(၇၉) ဦးသည္ အာဏာပါ၀ါမရွိေသာ႐ုပ္ျပလွည့္စားမႈသာျဖစ္သည္။ ျပည္သူကေသာတူ၍ ေဆာင္ရြက္ေလဟန္ပရိယာယ္ေဆာင္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဒိုင္အာခီ ေရြးပြဲမ၀င္သင့္။ ဒိုင္အာခီ ေကာင္စီ၌ မပါသင့္။ ဒိုင္အာခီေကာင္စီ၀င္၍ ပူးသတ္ေရး လုပ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္။ ဗ်ဴ႐ိုကရက္တုိ႔၏ ၾသဇာကိုမလြန္ဆန္ႏိုင္” စသည္ျဖင့္ ဆရာေတာ္က ရွင္းျပခဲ့သည္။ မွတ္သားအားတက္ဖြယ္ ဆရာေတာ္၏ မိန္႔ခြန္းမွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္တခုမွာ ဤသို႔ျဖစ္သည္။
“ဟုမၼ႐ူးအတြက္ ႀကိဳးစားၾကရာမွာ ေၾကာက္လန္႔စိတ္ေတြ မထားၾကနဲ႔၊ ေၾကာက္ေမႊးပါရင္ ဇာဂနာနဲ႔ ႏုတ္ပစ္ၾကရမယ္။ ခိုးရမွာ၊ ဒိုင္အာခီေကာင္စီ ၀င္ရမွာသာေၾကာက္၊ ေက်းလက္က ဒကာေတြ သူႀကီးကို မေၾကာက္ၾကနဲ႔၊ သူႀကီးတင္မက ၿမိဳ႕အုပ္၀န္ေထာက္လည္းေၾကာက္ဖို႔မ လိုဘူး။ သူတို႔ထက္ ႀကီးတဲ့ ဘုရင္ခံဆိုတာလည္း ေၾကာက္စရာမရွိပါဘူး။ ကိုယ့့္ တိုင္ ျပည္ကို ကိုယ့္လူမ်ိဳး အုပ္ခ်ဳပ္ရေအာင္ ဘုရင္ခံနဲ႔ဗ်ဴ႐ုိကရက္ေတြကိုႏွင္ထုတ္ၾက ရမယ္။ ကရက္ေဒါက္ ထြက္သြားလို႔ ဥတၱမက ဂ်ဴဗလီမွ ထပ္ၿပီးအမိန္႔ေပးေနတယ္။”
ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမႏွင့္ ဂ်ီစီဘီေအေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဟုမၼ႐ူးကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးရန္၊ သႆေမဓ လူခြန္ ဖ်က္သိမ္းေပးရန္၊ လယ္ယာေျမ အခြန္အေကာက္မ်ား ေလွ်ာ့ခ်ေပးရန္၊ အဓိကထား၍ ေဟာေျပာေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ အဂၤလိပ္အစိုးရက ၁၉၃၀ ဆရာစံသူပုန္ ျဖစ္ေပၚရျခင္းကိစၥကို ျပန္လွန္သုံးသပ္ရာ၌ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၏ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို အေၾကာင္းရင္း တခ်က္အျဖစ္ ထည့္သြင္းထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
ကိုယ္က်ဳိးမငဲ့ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ိဳးလြတ္လပ္ေရးအတြက္ ပင္ပန္းဆင္းရဲမႈအမ်ိဳးမ်ိဳးခံကာ ဆရာ ေတာ္သည္ ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္အစိုးရအား ႏွလုံးရည္တိုက္ပြဲ ဆင္ခဲ့သည္။ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ဟန္႔တားမႈအမ်ိဳးမ်ိဳးအၾကားမွ မိမိႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားတို႔အား ႏိုင္ငံေရးအသိအျမင္က်ယ္ျပန္႔တိုး တက္ လာေစရန္ ေထာင္တန္းအက်ခံကာေဟာေျပာခဲ့သည့္မ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္လည္း ျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္သည္ ျမန္မာတို႔အားအေစာဆုံးႏိုင္ငံေရးမ်က္စိဖြင့္ေပးခဲ့သူတို႔အနက္ ေရွ႕ဆုံးတန္းမွ ပါ၀င္ခဲ့ေပသည္။ ‘ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ’ သည္ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး စတင္သည့္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၉) ရက္ေန႔ သက္ေတာ္ (၆၀) ျပည့္ခ်ိန္တြင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့ေပသည္။
၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘာသာျပန္စာေပအသင္းမွထုတ္ေ၀ေသာ “ႏွစ္ငါးဆယ္ ကမၻာ့ေရးရာ စာအုပ္”တြင္ “ဆရာေတာ္၏ ႀကိဳးပမ္းမႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတို႔သည္ ‘အိပ္ေသာေယာက်ၤား ႏိုးေသာလားသို႔’ လြတ္လပ္ေရးလမ္းစကို ျမင္ၾကရ၏။ ဆရာေတာ္ကား ယခု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ သူ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သားတို႔ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ အပိုင္ရ႐ွိခံစား စံစားေနရေသာ လြတ္လပ္ ေရး ဗိမာန္ႀကီးကို အစဦးစြာ ပႏၷက္ခ်ခဲ့ေသာ အာဇာနည္မ်ဳိးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေပတည္း” ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္၍လည္း ဦးဥတၱမဆရာေတာ္၏ သမိုင္းႏွင့္ အာဇာနည္ဂုဏ္ပုဒ္တို႔ကို စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္က မပ်က္ပ်က္ေအာင္ ဖ်က္ေနၾကေသာ္လည္း ပယ္ဖ်က္၍မရဘဲ ရွိေနျခင္းျဖစ္ေပသည္။
ဤေနရာ၌စာေရးသူသုံးသပ္မိသည္မွာျမန္မာႏူိင္ငံသားတုိ႔သည္အဂၤလိပ္လက္ေအာက္၌ႏွစ္ ေပါင္း(၁၀၀)ေက်ာ္သူ႔ကၽြန္အျဖစ္ေနခဲ႔ရပါသည္။ထုိသူ႔ကၽြန္ဘဝမွလြတ္ေျမာက္ေအာင္ဆရာ ေတာ္ဦးဥတၱမ၊ဦးဝိစာရ၊ဆရာႀကီးသခင္ကုိယ္ေတာ္မူိင္း၊ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းစတဲ႔ဝံသာႏုရကၡိတမ်ဳိးခ်စ္အာဇာနည္တုိ႔သည္အႀကမ္းနည္း၊အႏုနည္းနည္းမ်ဳိးစုံသုံး၍ရုန္းထြက္ခဲ႔ႀကေသာ ေႀကာင္႔အမ်ဳိးဘာသာမတိမ္ေကာပဲလြတ္လပ္ေရးကုိထုိက္ထုိက္တန္တန္ရရွိခဲ႔ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္၁၉၆၂သုိ႔ေရာက္ေသာအခါျမန္မာႏူိင္ငံ၏ကံႀကမၼာမွာဆုိးဝါးေသာအေျခအေနသုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ႔ပါသည္။သူ႔ကၽြန္ဘဝမွလြတ္လပ္ၿပီး(၁၄)ႏွစ္ႏွင္႔(၂)လခန္႔သာလြတ္လပ္တဲ႔ဒီမုိကေရစီအရသာကုိခံစားခဲ႔ရေသာျမန္မာႏူိင္ငံသည္၁၉၆၂ခုမတ္လ၂ရက္ေန႔တြင္ကုိယ္႔လူမ်ဳိးျခင္းစစ္ကၽြန္အျဖစ္အုပ္ခ်ဳပ္မည္႔ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဟုေခၚေသာပညာမဲ႔လူတန္းစားစစ္အာဏာရွင္လက္ ေအာက္သုိ႔က်ေရာက္ခဲ႔ရျပန္ပါသည္။ ေတာ္လုန္ေရးေကာင္စီဟူေသာဂုဏ္ပုဒ္ႏွင္႔အညီ ေတာ္သည္႔သူမ်ားကုိေခါင္းမလွန္ႏူိင္ေအာင္ဖိႏွိပ္ညွဥ္းဆဲျခင္း၊တမ်ဳိးသားလုံးအေရးကုိေရွးမရူပဲမိမိမိသားစု၊မိမိပါတီေနရာရေရးအတြက္တုိင္းျပည္ကုိုိႏွစ္ေပါင္း(၂၆)ႏွစ္ႀကာေအာင္ဆင္းရဲတြင္းဆဲြသြင္းခဲ႔ပါသည္။၁၉၈၈သုိ႔ေရာက္ေသာအခါထုိအခ်ိန္ကအုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာျမန္မာဆုိရွယ္လစ္အမည္ခံစစ္အာဏာရွင္အစုိးရသည္လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနေသာအႀကပ္အတည္းမ်ားကုိမေျဖရွင္း နူိင္ေတာ႔ပဲတုိင္းျပည္ကုိသူတုိ႔လုပ္တက္ေသာဥာဥ္အတုိင္းစစ္ေႀကျငာခဲ႔ေသာေႀကာင္႔ ေက်ာင္းသားမ်ားဦးေဆာင္ေသာရွစ္ေလးလုံးျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပုံႀကီးျဖစ္ပြားခဲ႔ပါသည္။ လက္နက္မဲ႔ျပည္သူမ်ားမွာလည္းအသက္ေပါင္းမ်ားစြာေပးဆပ္ခဲ႔သလုိေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္၊ဦးတင္ဦး၊ဦးဝင္းတင္အပါအဝင္လူထုေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ဦးခြန္ထြန္းဦးစေသာတုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ကုိမင္းကုိႏူိင္၊ကုိကုိႀကီး၊ကုိေ႒းႀကြယ္၊ကုိဂ်င္မီစေသာေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံခဲ႔ရသည္မွာ၁၉၈၈မွစ၍ယေန႔ထက္တုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာစစ္အာဏာရွင္ လက္သစ္နအဖလက္ေအာက္၌ျဖစ္ပါသည္။ယေန႔ျမန္မာျပည္သူမ်ားအားလုံးရင္ဆုိင္ေနရေသာဒုကၡမွာလက္ရွိႀကံဳေတြ႔ေနရေသာစစ္ကၽြန္ဘဝမွလြတ္ေျမာက္ေရးျဖစ္၏။ ယေန႔ဒုတိယလြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲတြင္ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲေနၾကေသာလူငယ္မ်ိဳးဆက္သစ္တို႔အေန ျဖင့္ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၏ အာဇာနည္စိတ္ဓာတ္ကို စံနမူယူ၍ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဖ်က္ သိမ္းေရးကို ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ၾကမည္ဆိုလွ်င္ ဆရာေတာ္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို မေမ့မေလ်ာ့ ေၾကာင္းျပသရာေရာက္မည္ဟုထင္ျမင္ယူဆမိေသာေႀကာင္႔ဤေဆာင္ပါးကုိတင္ျပလုိက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
(မွတ္ခ်က္) ဇင္လင္းေရးသားေသာ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးဗိမာန္ကို ပႏၷက္ခ်ခဲ့သူ အာဇာနည္
မ်ဳိးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ေဆာင္းပါးကုိအဓိကကုိးကား၍ ဇာတိမာန္ထက္သန္ေရးအတြက္တင္ျပပါသည္။
က်မ္းကိုးစာရင္း
(၁) ၀ံသာႏုအေရးေတာ္ပံုသမိုင္း (၁၉၀၆-၁၉၃၆)
သခင္ဘေမာင္၊ တသတ္တာစာေပ၊ ၁၉၇၅၊ ဇန္န၀ါရီ
(၂) ဂ်ဴဗလီေဟာျမင္ကြင္း၊ တိုက္စိုး၊ ခ်င္းတြင္းစာေပ၊ ၁၉၇၈ ၾသဂုတ္လ။
(၃) ျမန္မာႏိုင္ငံအလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈသမိုင္း၊ သခင္လြင္၊ ပုဂံစာအုပ္တိုက္၊ ၁၉၆၈ ေမလ။
(၄) ကိုလိုနီေခတ္ ျမန္မာ့သမိုင္းအဘိဓာန္၊ ျမဟန္၊ မိုးမင္းစာေပ၊ ၁၉၈၁။
